Tołhaje to formacja głęboko zakorzeniona w południowo-wschodniej Polsce, zarówno geograficznie, jak i kulturowo. Ich nazwa, wywodząca się z węgierskiego słowa tolvaj, oznacza „zbójników” i symbolicznie oddaje charakter ich twórczości. Zespół powstał w 2000 roku z inicjatywy Janusza Demkowicza i Damiana Kurasza, a z czasem skład rozszerzył się o kolejnych muzyków: Tomasza Dudę, Łukasza Moskala, Marię Kulik, Piotra Rychlca i Macieja Cierlińskiego.
Twórczość grupy to połączenie tradycyjnej muzyki Łemków i Bojków – mniejszości etnicznych zamieszkujących Bieszczady – z nowoczesnymi brzmieniami. Folk przeplata się tu z jazzem, elektroniką, rockiem czy nawet drum’n’bassem, tworząc wyjątkową muzyczną tożsamość, trudną do zaszufladkowania.
Zespół Tołhaje zyskał szerokie uznanie dzięki pracy przy serialu „Wataha”, produkcji HBO, która zyskała wierne grono odbiorców zarówno w Polsce, jak i za granicą. Od jesieni 2013 roku muzycy współtworzyli ścieżkę dźwiękową do serialu, a efektem tej współpracy była płyta „Czereda”, wydana w 2014 roku. Oprócz utworów z serialu, na albumie znalazły się nagrania z koncertu na żywo z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej, unikatowe połączenie w świecie muzyki folkowej. Kolejne utwory zespołu pojawiły się w drugim i trzecim sezonie serialu. Tym razem sięgnięto między innymi po pieśni ludowe wykonywane pierwotnie przez Julię Warholę – matkę Andy’ego Warhola – co dało początek płycie „Mama Warhola”. Takie podejście ukazuje konsekwencję zespołu w poszukiwaniu muzycznych śladów przeszłości i reinterpretacji tradycji przez nowoczesne formy.
Festiwalowe spotkanie w Ustrzykach Dolnych
W ramach Festiwalu „Granie bez Granic”, który odbył się przy Bieszczadzkim Centrum Dziedzictwa Kulturowego, Tołhaje wystąpili na żywo w Ustrzykach Dolnych. Był to jeden z ważniejszych punktów programu i moment wyczekiwany przez wielu miłośników muzyki alternatywnej oraz fanów serialu HBO.Podczas koncertu zespół połączył siły z Eskaubei i Mr Krime, artystami znanymi ze sceny hip-hopowej i elektronicznej. To artystyczne zestawienie dało świeży, intrygujący wymiar wykonaniom. Publiczność przyjęła koncert z entuzjazmem, bowiem nie zabrakło bisów, a wspólna energia artystów i słuchaczy nadała wieczorowi wyjątkowy klimat.
Działalność Tołhajów została wielokrotnie doceniona w kraju i za granicą. W 2002 roku reprezentowali Polskę podczas XXIII Festiwalu Europejskiej Unii Radiowej w niemieckim Mölln, a także na Festiwalu Europejskiej Muzyki w Algierze. W 2021 roku płyta „Wataha”, zawierająca muzykę z serialu HBO, zdobyła nagrodę Fryderyk w kategorii „Muzyka filmowa, teatralna, ilustracyjna”.
Tołhaje mogą pochwalić się także wieloma innymi wyróżnieniami: nominacjami do Fryderyków za płyty „A w niedziela rano” i „Mama Warhola” w kategorii Etno/Folk, II miejscem na Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia Nowa Tradycja, nagrodą Folkowy Fonogram Roku czy I miejscem na Międzynarodowym Festiwalu Eurofolk Na Pograniczach.
Komentarze (0)