Zgodnie z obowiązującą ustawą o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach, 15% z opłat za wstęp do parków narodowych powinno trafiać do organizacji zajmujących się ratownictwem górskim, takich jak Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe oraz Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe. Środki te są kluczowe dla funkcjonowania służb ratowniczych, umożliwiając między innymi utrzymanie sprzętu oraz szkolenia ratowników.
Jednak przepisy zawarte w ustawie o ochronie przyrody różnicują sposób pobierania opłat, co prowadzi do sytuacji, w której nie wszystkie parki narodowe odprowadzają wymagane środki. Problem wynika z rozróżnienia dwóch form poboru opłat: za wstęp do parku narodowego oraz za udostępnienie parku narodowego lub jego obszarów. To właśnie ta druga forma nie przewiduje obowiązku przekazywania 15% wpływów na ratownictwo górskie, co stanowi poważne niedopatrzenie legislacyjne.
Które parki narodowe przekazują środki, a które nie?
Obecnie podział parków narodowych pod względem sposobu poboru opłat wygląda następująco:Parki, które pobierają opłatę za wstęp (i przekazują środki GOPR i TOPR): Bieszczadzki Park Narodowy, Karkonoski Park Narodowy, Magurski Park Narodowy, Babiogórski Park Narodowy oraz Gorczański Park Narodowy.
Fot. Facebook/GOPR Bieszczady
Parki, które pobierają opłatę za udostępnienie (i nie mają podstawy do przekazywania środków na ratownictwo): Pieniński Park Narodowy, Park Narodowy Gór Stołowych, Ojcowski Park Narodowy i Karkonoski Park Narodowy (dot. opłat za wjazd koleją linową).
Taka sytuacja sprawia, że choć część parków narodowych rzetelnie wspiera ratowników górskich, inne – z uwagi na niejednoznaczność przepisów – nie przekazują środków, które mogłyby pomóc w utrzymaniu bezpieczeństwa turystów.
Bieszczadzki Park Narodowy wzorem do naśladowania
Po opublikowaniu interpelacji posłanki Iwony Krawczyk, głos w sprawie zabrała Grupa Bieszczadzka GOPR, która podkreśliła, że Bieszczadzki Park Narodowy w pełni wywiązuje się ze swoich zobowiązań i regularnie przekazuje 15% dochodów z biletów.
To dla nas znaczący zastrzyk finansowy, dzięki któremu możemy utrzymać i rozwijać ratownictwo górskie w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. Życzymy sobie, by pozostałe parki narodowe poszły w ich ślady
– podkreślają bieszczadzcy ratownicy.
Warto zaznaczyć, że takie wsparcie finansowe pozwala nie tylko na codzienną działalność ratowniczą, ale również na zakup nowoczesnego sprzętu oraz rozwój działań prewencyjnych, które wpływają na bezpieczeństwo turystów.
Posłanka interweniuje w Sejmie
Podczas ostatnich obrad Sejmu RP posłanka Iwona Krawczyk złożyła dwa kluczowe pytania do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, dotyczące rozwiązania problemu braku przekazywania środków z parków narodowych pobierających opłaty w trybie „udostępnienia”. Zapytała:
- Czy Ministerstwo ma wiedzę, że podmioty takie jak GOPR i TOPR otrzymują środki finansowe jedynie z opłat pobieranych za wstęp do parków narodowych, a w przypadku pobierania przez parki opłat w trybie udostępnienia parku, przedmiotowe 15% z przeznaczeniem na ratownictwo nie jest już odprowadzane - brak podstawy prawnej w art. 17 ust 4 ustawy o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich
- Czy Ministerstwo nadzoruje prace legislacyjne zmierzające do wyeliminowania niezamierzonej, jak wynika z analizy uzasadnień do zmian ustawodawczych, luki prawnej skutkującej brakiem podstawy do przekazywania na rzecz podmiotów uprawnionych do wykonywania ratownictwa 15% z opłat od udostępniania
Zdaniem Iwony Krawczyk, intencją ustawodawcy od początku było przekazywanie środków z każdej formy poboru opłat, niezależnie od przyjętego modelu, co potwierdza analiza wcześniejszych brzmień ustaw. Posłanka podkreśla konieczność pilnej zmiany przepisów, aby ratownicy nie byli dłużej pozbawiani należnych funduszy.
Potrzebne zmiany legislacyjne
Eksperci zgodnie wskazują, że luka prawna, która funkcjonuje od 2013 roku, powinna zostać jak najszybciej usunięta. Finansowanie ratownictwa górskiego to kluczowy element zapewnienia bezpieczeństwa turystów, którzy corocznie licznie odwiedzają polskie góry.Ratownicy GOPR i TOPR, pełniący służbę niezależnie od pory roku i warunków pogodowych, potrzebują stabilnego źródła finansowania. Obecny stan prawny prowadzi do nierównego traktowania parków narodowych, a co za tym idzie – również służb ratowniczych.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.