Cerkiew pw. św. Paraskewii, zbudowana w połowie XVIII wieku, jest jednym z najbardziej znaczących zabytków w regionie. Od momentu powstania przyciągała wiernych dzięki cudownej Ikonie Matki Boskiej z Dzieciątkiem, której pochodzenie do dziś pozostaje owiane tajemnicą. Odpusty odbywające się w cerkwi ściągały pielgrzymów z różnych zakątków, a sama cerkiew stała się miejscem spotkań ludzi różnych kultur i wyznań.
Historia i znaczenie cerkwi w Łopience
Cerkiew w Łopience jest nie tylko zabytkiem architektury, ale również ważnym centrum duchowym. Fundowana w 1757 roku przez właścicieli wsi, rodzinę Strzeleckich, cerkiew była miejscem przechowywania słynącej łaskami Ikony Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Ikona ta, w typie rzymskim, przyciągała wiernych od VIII wieku, czyniąc Łopienkę jednym z ważniejszych miejsc pielgrzymkowych w regionie. Przed II wojną światową odbywały się tu trzy odpusty rocznie, gromadzące wiernych z różnych stron: 16 maja w święto Wniebowstąpienia Pana Jezusa, 13 sierpnia w święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz 21 września w święto Narodzenia Matki Bożej. Te wydarzenia cieszyły się ogromną popularnością i miały duże znaczenie dla lokalnej społeczności.
Odbudowa i renowacja cerkwi
Po latach zaniedbania i zniszczeń, cerkiew została zrekonstruowana dzięki wysiłkom społecznym i zaangażowaniu wielu osób. W 1972 roku historyk sztuki i konserwator zabytków Olgierd Łotoczko rozpoczął pierwsze prace rekonstrukcyjne. Jego tragiczna śmierć w 1976 roku w Hindukuszu przerwała ten proces, który jednak kontynuowano w kolejnych dekadach. Lata 80. przyniosły nowe działania na rzecz odbudowy cerkwi. Studenci SGGW, zaniepokojeni stanem budynku, założyli w dolinie bazę namiotową i podjęli się prac porządkowych. Zbigniew Kaszuba, student Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej, stał się kluczową postacią w procesie rekonstrukcji. Jego determinacja i zaangażowanie przyciągnęły wsparcie wielu wolontariuszy i instytucji.Dzięki funduszom Ministerstwa Kultury i Sztuki, w latach 90. możliwe było rozpoczęcie właściwego remontu. Prace obejmowały wzmacnianie murów, budowę więźby dachowej, rekonstrukcję drzwi i okien oraz malowanie dachu. Przed jesiennym odpustem w 2003 roku cerkiew została otynkowana, a w 2005 roku przeprowadzono rekonstrukcję dzwonnicy.
Nowy etap remontu
Obecnie cerkiew w Łopience wymaga kolejnych prac konserwatorskich, aby zachować jej unikalny charakter i zabezpieczyć ją na przyszłość. W ramach programu Polski Ład, Towarzystwo Karpackie chce realizować projekt o nazwie „Zahamowanie destrukcji oraz zabezpieczenie i utrwalenie substancji materialnej zabytkowej greckokatolickiej cerkwi pw. św. Paraskewii w Łopience”. Planowane prace, których wartość szacowana jest na 490 tysięcy złotych, mają obejmować: budowę drenażu fundamentów cerkwi, izolację pionową fundamentów, wymianę zewnętrznych tynków przy gruncie, spoinowanie i tynkowanie murów wewnętrznych, stabilizację skarpy od strony absydy oraz trwałe związanie murów absydy z murem prezbiterium, a także zagospodarowanie skarpy wraz z konserwacją i remontem istniejącego zabytkowego muru oporowego.
Fot. Marek Jurek
Rozpoczęcie prac planowane jest na październik 2024 roku, a termin zakończenia wyznaczono na 31 grudnia 2025 roku. Aktualnie trwa proces postępowania zakupowego. Więcej informacji na ten temat można znaleźć pod tym linkiem.
Znaczenie remontu dla regionu
Remont cerkwi w Łopience ma na celu nie tylko ochronę tego cennego zabytku, ale również podkreślenie jego znaczenia dla lokalnej społeczności i turystów. Cerkiew jest nie tylko miejscem kultu, ale również ważnym elementem krajobrazu kulturowego Bieszczadów. Dzięki planowanym pracom, cerkiew będzie mogła nadal pełnić swoją funkcję, przyciągając wiernych i turystów oraz promując dziedzictwo kulturowe regionu.Opiekujące się obiektem Towarzystwo Karpackie od lat działa na rzecz zachowania i promowania dziedzictwa kulturowego Bieszczadów. Dzięki ich staraniom, cerkiew w Łopience, z jej surowym, ale niezwykle urokliwym wnętrzem, pozostaje otwarta dla zwiedzających przez cały rok, oferując możliwość duchowego wyciszenia i refleksji.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.