Stanisław Leszczycki to postać kluczowa dla polskiej geografii oraz dla historii Bieszczadów. Jego badania i działalność naukowa miały wpływ nie tylko na rozwój geografii jako nauki, ale również na kształtowanie się polskich granic po II wojnie światowej. Profesor Leszczycki, urodzony w Mielcu w 1907 roku, od młodości interesował się geografią, etnografią i heraldyką. Studia geograficzne rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie już w 1932 roku uzyskał doktorat, a wkrótce potem habilitację.
Jego kariera naukowa była wyjątkowo bogata. Leszczycki zajmował się między innymi demogeografią, geografią turystyki oraz planowaniem regionalnym. W czasie II wojny światowej był więziony w obozach koncentracyjnych Sachsenhausen i Dachau, a po wojnie odegrał kluczową rolę w przywróceniu działalności dydaktycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego zasługi naukowe i polityczne nie ograniczały się jednak wyłącznie do działalności na uczelniach – pełnił również funkcje poselskie, był dyrektorem Instytutu Geograficznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz redaktorem naczelnym „Przeglądu Geograficznego”.
Fot. wikimedia.org
W 1945 roku Leszczycki uczestniczył w konferencji w Poczdamie, gdzie jako ekspert ds. granic przyczynił się do wywalczenia dla Polski części Bieszczadów, między innymi terenów Gniazda Tarnicy, Halicza, Ustrzyk Górnych i Stuposian. Dzięki jego determinacji, południowa granica Polski została wytyczona wzdłuż biegu Sanu, co umożliwiło włączenie w granice kraju terenów o powierzchni około 300 kilometrów kwadratowych, stanowiących dziś część Bieszczadzkiego Parku Narodowego oraz Nadleśnictwa Stuposiany.
Inicjatywa Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego
Polskie Towarzystwo Tatrzańskie od 2020 roku prowadzi kampanię mającą na celu upamiętnienie Profesora Leszczyckiego poprzez nadanie jego imienia bezimiennej dotąd przełęczy położonej pomiędzy Haliczem a Rozsypańcem, na terenie tak zwanego Gniazda Tarnicy w Bieszczadach. Inicjatywa ma nie tylko uhonorować wielkie zasługi profesora dla Bieszczadów, ale również zwrócić uwagę na jego ogromny wkład w polską geografię, naukę i patriotyzm. Starania te odbywają się z dużym zaangażowaniem. Planowane jest, aby 20 czerwca 2026 roku, w 30. rocznicę śmierci profesora, podczas uroczystej sesji Rady Gminy Lutowiska ogłoszono decyzję o nadaniu tej przełęczy imienia Stanisława Leszczyckiego. Jeśli formalności zostaną pomyślnie dopełnione, na przełęczy stanie pamiątkowa tablica.Działania Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego obejmują również organizację konferencji popularno-naukowej, planowanej na 8 maja 2026 roku, w 119. rocznicę urodzin profesora. Konferencja ma na celu upowszechnienie wiedzy o Leszczyckim oraz jego wkładzie w naukę i kształtowanie granic Polski. Do udziału w niej zaproszeni zostaną przedstawiciele różnych instytucji, a w tym Nadleśnictwa Stuposiany, Bieszczadzkiego Parku Narodowego oraz Instytutu Geografii i Zagospodarowania Przestrzennego PAN.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.