Niedźwiedzie brunatne w polskich górach zapadają w sen zimowy z powodu spadku dostępności pożywienia oraz obniżenia temperatury. Ich metabolizm zwalnia, a organizm korzysta z zapasów tłuszczu nagromadzonych w okresie letnio-jesiennym. Jednak sen zimowy niedźwiedzi, w odróżnieniu od głębokiej hibernacji, jest płytki – zwierzęta mogą się wybudzać.
Nigdy tak nie było, że wszystkie niedźwiedzie poszły spać po pierwszym śniegu
– podkreśla Kazimierz Nóżka, znany, emerytowany już leśnik z Nadleśnictwa Baligród i obserwator bieszczadzkiej przyrody.
Wybudzanie się niedźwiedzi zimą może być zjawiskiem spowodowanym przez różnorodne czynniki, które wpływają na ich naturalny rytm sezonowego odpoczynku. Jednym z głównych powodów są niestabilne warunki pogodowe. Wahania temperatur, nagłe ocieplenia oraz okresowe odwilże mogą zaburzyć mechanizmy biologiczne zwierząt, które normalnie utrzymują je w stanie obniżonej aktywności. Niedźwiedzie reagują na zmiany środowiskowe, a brak stabilnej pokrywy śnieżnej czy zmieniające się warunki atmosferyczne mogą skłonić je do opuszczenia gawry. Kolejnym czynnikiem jest niedobór tłuszczu. Zwierzęta, które przed zimą nie zgromadziły wystarczającej ilości zapasów energetycznych, mogą być zmuszone do przerwania snu w poszukiwaniu pożywienia. Taka sytuacja często dotyka osobniki młodsze lub te, które z różnych powodów nie były w stanie zdobyć odpowiedniej ilości pokarmu w okresie letnio-jesiennym. Niedźwiedzie w takich przypadkach opuszczają gawrę i zaczynają wędrować, często na duże odległości, w poszukiwaniu dostępnych resztek jedzenia.
Nie bez znaczenia jest również wpływ działalności człowieka. Hałas związany z pracami leśnymi, ruch turystyczny czy inne formy ingerencji w środowisko naturalne mogą zakłócać zimowy spokój niedźwiedzi. Zwierzęta te są bardzo wrażliwe na bodźce zewnętrzne, a wzmożona aktywność ludzi w ich rejonach sprawia, że czują się zagrożone i zmuszone do zmiany miejsca przebywania. Taka sytuacja może prowadzić nie tylko do wybudzenia, ale również do stresu u niedźwiedzi, co ma negatywny wpływ na ich zdrowie i kondycję w okresie zimowym.
Świeże tropy na śniegu. Co zrobić?
Spotkanie z niedźwiedziem może być niebezpieczne, szczególnie jeśli zwierzę poczuje się zagrożone lub zostanie zaskoczone. W Bieszczadach zimą zdarza się natrafić na świeże ślady tych drapieżników.
Nawet przy sporych mrozach można natrafić na tropy tych drapieżników. Nigdy nie podążaj za tropami niedźwiedzi i nie próbuj ustalać, dokąd poszedł zwierzak
– przestrzega Kazimierz Nóżka.
Jeśli zobaczysz tropy, pamiętaj o kilku zasadach:
- Wycofaj się natychmiast: świeże tropy to znak, że niedźwiedź jest w pobliżu. Zwiększasz ryzyko spotkania, podążając jego śladem.
- Unikaj hałasu: staraj się poruszać cicho i spokojnie, aby nie wywołać niepokoju zwierzęcia.
- Zachowaj dystans: niedźwiedzie to zwierzęta terytorialne, a spotkanie może wywołać u nich agresję, zwłaszcza jeśli czują się zagrożone.
Fot. Dorota Krynicka
Dlaczego należy zachować ostrożność?
Niedźwiedzie brunatne są największymi drapieżnikami w Polsce. Choć ataki na ludzi są rzadkie, ich spotkanie w lesie może skończyć się tragicznie. Niedźwiedzie stają się niebezpieczne w sytuacjach, gdy czują się osaczone lub bronią młodych.
Jeżeli są świeże tropy, warto i koniecznie trzeba się wycofać ze względu na swoje bezpieczeństwo
– podkreśla Kazimierz Nóżka.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.