![Kultowy model Autosanu. Przez lata był nieodłącznym elementem „bieszczadzkich krajobrazów” [ZDJĘCIA] - Zdjęcie główne](https://static.korso.pl/wbieszczady/articles/image/07cb1105-25ca-4a0e-b74c-7c00d30f0a44)
Produkowane w latach 1973-2003 autobusy, mimo mało innowacyjnej konstrukcji bez trudności radziły sobie z jazdą po trudnych nawierzchniach drogowych. Na tle dzisiejszych pojazdów, H9 wyróżniał się przede wszystkim lekkością. Kierowcy chwalili sobie również jego zwrotność i ekonomiczne silniki, które co prawda nie były w stanie rozwijać zbyt dużych prędkości, ale były bardzo trwałe i nie wymagały zbyt częstego serwisowania.
Autosan H9 nie oferował dużego komfortu podczas jazdy, ale bez większych problemów radził sobie na trasach, które odstraszają dzisiejszych przewoźników i ich nowoczesne tabory. H9 był produkowany, zarówno w wersji międzymiastowej, jak i miejskiej. W porównaniu do swoich poprzedników charakteryzował się szeregiem nowatorskich rozwiązań i zastosowań. Były w nich montowane licencyjne silniki o zwiększonej mocy, umieszczane z tyłu pojazdu, stosowano rury prostokątne na szkielet nadwozia czy zwiększono ilość miejsc pasażerskich do 37 siedzących i 10 stojących w wersji międzymiastowej oraz 24 siedzących i 45 stojących w wersji miejskiej.
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Na przestrzeni ponad 30 lat mury sanockiej fabryki opuściło ponad 58 tysięcy sztuk tego typu pojazdów. W tym okresie przechodziły szereg mniejszych lub większych modernizacji, które dostosowywały je do wymagań rynkowych.
Kultowe autobusy na polskich drogach
O autobusach Autosan H9 z pewnością można powiedzieć, że to pojazdy kultowe. Przez lata były nieodłącznym elementem polskich, w tym bieszczadzkich krajobrazów. To właśnie o nich mówimy, że „przewoziły całą Polskę” i docierały w każdy zakątek naszego kraju. „Zagrały” w wielu polskich filmach i o nich kręcono filmy. Miały wielu zwolenników i zbierały bardzo dobre opinie zarówno wśród przewoźników jak i pasażerów. Były „zawsze w drodze”, a wiele z nich jest jeszcze w drodze do dnia dzisiejszego. Eksploatowane były zarówno na rynku krajowym, jak i w Azji, Afryce, Ameryce Południowej. Wyeksportowane zostały między innymi do Egiptu, Chin, Wietnamu, Ghany, Korei, Nigerii, Panamy, Ugandy, Kostaryki i krajów byłego ZSRR.
Autosan, czyli znany producent na rynku
Autosan to znany producent i jedno z najstarszych przedsiębiorstw na Podkarpaciu i w Polsce. Historia firmy sięga 1832 roku. Na początku zakład koncentrował się na produkcji sprzętu i urządzeń na potrzeby górnictwa naftowego, przemysłu gorzelniczego i browarnictwa. W 1951 roku wyprodukowano pierwszy autobus oparty całkowicie na polskich podzespołach.Po blisko 60 latach istnienia przedsiębiorstwo rozszerzyło zakres działalności i w 1891 roku po praz pierwszy zbudowano cztery sztuki wagonów. Sanocka firma zajmowała się także wyrobem maszyn i kotłów parowych, cystern, żurawi czy stalowych konstrukcji. Po pierwszej wojnie światowej zakład stał się jednym z największych i najważniejszych producentów wagonów w kraju, znanym wówczas pod nazwą „Sanowag”.
Produkcję autobusów Autosan rozpoczął w 1926 roku i w ciągu dwóch lat wykonał 10 pojazdów o drewnianych szkieletach nad podwoziach firmy „Lancia”. Pierwszy autobus oparty całkowicie na polskich podzespołach wyprodukowano w Sanoku w 1951 roku. Ukoronowanie obranej śnieżki stanowiło przyjęcie przez wytwórnię 7 lat później nazwy: Sanocka Fabryka Autobusów Autosan. Warto zwrócić uwagę na logotyp, który stylizowany jest na bociana w locie. Jest to spowodowane tym, że bociany regularnie przylatują do Sanoka i osiedlają się w pobliżu hal produkcyjnych. Aktualnie firma nosi nazwę Huta Stalowa Wola S.A. Oddział Autosan w Sanoku.
