![Pomnik „Obrońcom Cisnej i okolic” w Cisnej. To zachowanie pamięci o bohaterach tamtych czasów [ZDJĘCIA, WIDEO] - Zdjęcie główne](https://static.korso.pl/wbieszczady/articles/image/78f1afc0-ae24-4b7f-a80b-013af9a89a9f)
Cisna to pięknie położona miejscowość w Bieszczadach, w dolinie Solinki, otoczona ze wszystkich stron wysokimi szczytami: od południa wnoszą się nad nią Rożki i masyw Jasła, od wschodu grzbiet Ryczego Wołu, od północy Horb, Łopiennik i Łopiennika, z kolei na północnym zachodzie rozciąga się Hon i masyw Wysokiego Działu. Wioska w swoich dziejach należała do Lubomirskich, a następnie do Fredrów. W okresie międzywojnia Cisna była ludną i zasobną wsią, przyciągającą letników. Niestety wojna i wydarzenia, jakie po niej nastąpiły, wyniszczyły ją i wykrwawiły.
Dla wielu terenów Polski rok 1945 był czasem, w którym zakończyła się II wojna światowa. Na terenach kresów wschodnich w latach 1944-1947 toczyły się regularne walki oddziałów Wojska Polskiego, Milicji Obywatelskiej z Ukraińską Armią Powstańczą. Walki te, przyjmujące często bratobójczy charakter, odcisnęły głębokie piętno na stosunkach Polski i Ukrainy. Do dziś toczące się dyskusje, ukazują jak trudnym zagadnieniem są wydarzenia, które miały miejsce w powojennych latach. Niezaprzeczalnym jest fakt, że konflikt ten miał realny i nieodwracalny wpływ na kształt dzisiejszych Bieszczadów, a jego skutki najmocniej dotknęły Rusinów i Polaków zamieszkujących tereny Karpat.
Najsmutniejsze świadectwa tamtych lat
Po dziś dzień w lasach w okolicy Cisnej można odnaleźć ślady tamtych czasów. Prowizoryczne bunkry, łuski po pociskach, a nawet niewybuchy przypominające o walkach toczonych wśród gór. Nie sposób nie wspomnieć o opuszczonych wioskach, wysiedlonych podczas akcji „Wisła”. Możliwe, że właśnie stare cerkwiska i fundamenty zabudowań są najsmutniejszymi świadectwami tamtych lat.
Cisna jako ważny węzeł komunikacyjny
Jednym z najbardziej dotkniętych konfliktem lat 1944-1947 terenem były Bieszczady. Góry, odcięcie od dużych ośrodków miejskich, idealnie nadawały się do walk partyzanckich, pozwalały na działania wojenne zakrojone na szeroką skalę. Jednym z najważniejszych węzłów komunikacyjnych tamtych czasów była Cisna. To właśnie ta miejscowość stała się świadkiem wielu starć z UPA, a wszystko to przez położenie wioski oraz posterunek Milicji Obywatelskiej. Działalność milicjantów, wspieranych przez ludność cywilną w ramach grup samoobrony, sprowokowała atak na posterunek w Cisnej w dniu 24 lipca 1945 roku, w którym to ataku zginęło 6 milicjantów, a budynek został zniszczony. Atak ten zmusił komendanta posterunku do podjęcia decyzji o utworzeniu ufortyfikowanego punktu oporu na wzgórzu Kamionka/Betlejemka. Posterunek chroniony przez garstkę obrońców, dwukrotnie 11 grudnia 1945 roku i 11 stycznia 1946 roku – odparł ataki przewyższających sił wroga i stał się symbolem bohaterskiego oporu oraz walki o swoje rodziny i ojcowiznę.
Ratowanie pomnika na wzgórzu Betlejemka
W 2017 roku Fundacja Tylko Bieszczady postanowiła „uratować” pomnik w Cisnej, objęty, ze względu na treści na nim umieszczone, ustawą o dekomunizacji. Pamiętając o tym, że obrońcami Cisnej byli zwykli ludzie postawieni w niezwykłej sytuacji, a ich głównym celem było chronienie swoich rodzi, przyjaciół i domów, fundacja postanowiła między innymi zmienić tablicę na pomniku, aby odzwierciedlała prawdę tamtych czasów. Działania Fundacji we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej w Rzeszowie i Urzędem Gminy Cisna, pozwoliły na zachowanie pomnika w kształcie w jakim teraz można go zobaczyć. 11 listopada 2017 roku nastąpiło uroczyste odsłonięcie i poświęcenie nowej tablicy z napisem „Obrońcom Cisnej i okolic przed ukraińską powstańczą armią 1944-1947”. Zachowanie pomnika jest zachowaniem pamięci o bohaterach, a jednocześnie o ludziach zwykłych, którzy byli w stanie oddać życie za swoją Małą Ojczyznę.Na przestrzeni ostatnich miesięcy wzgórze wraz z całą infrastrukturą przeszło modernizację.
źródło: Fundacja Tylko Bieszczady, gorybezgranic.pttk.pl
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.