W okolicy bieszczadzkiej osady Muczne niegdyś istniała leśniczówka Franciszka Króla. Dawał on schronienie Polakom uciekającym przed ukraińskimi napastnikami. Według relacji, którą posiada IPN, w sierpniu 1944 roku w tym miejscu zostało zamordowanych 74 Polaków. Co więcej, w okolicy widoczne były fragmenty zachowanych okopów z czasów I wojny światowej, które potencjalnie również mogły zostać wykorzystane do ukrycia ciał ofiar. Z kolei w sąsiedztwie pobliskiej drogi prowadzącej do polany Brenzberg odnaleziono zbiór amunicji z początku XX wieku.
W materiałach IPN można znaleźć zapis o zbrodni dokonanej na bezbronnej ludności polskiej znajdujemy m.in. w relacji Alojzego Wiluszyńskiego, mieszkańca pobliskiej Tarnawy.
Przyszedł dzień 15 sierpnia 1944 roku. We dworze w Tarnawie Wyżnej kwaterował sztab UPA, a we wsi pancerna jednostka niemiecka. Kowpak w tym dniu odszedł z całym oddziałem na południe. W Mucznem, w budynku, który nazywaliśmy „nadleśnictwo” zatrzymało się 74 osoby narodowości polskiej, które uchodziły przed zalewem represji i linią frontu. UPA czując się bezkarnie otoczyła budynek i wszyscy zostali zabici. Było tam dużo kobiet i dzieci. Pastwiono się nad oficerami. Wszyscy chyba mieli odrąbane głowy. Na koniec upowcy zapowiedzieli, że przez tydzień zwłoki mają leżeć nie pochowane – dla ostrzeżenia innych Lachów
– relacjonował.
Fot. Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN
Na podstawie akt archiwalnych IPN można ustalić, iż za zbrodnię odpowiedzialna była sotnia Służby Bezpieczeństwa OUN dowodzona przez Mykołę Dudkę „Osypa”. SB OUN była swoistą „policją polityczną” ukraińskiego nacjonalistycznego podziemia. Niekiedy bojówki tej formacji łączono w większe oddziały i używano ich do akcji. W okresie Rzezi Wołyńskiej bojówki SB OUN wykazywały się szczególnym okrucieństwem w mordowaniu Polaków.
Zbrodnia ta nie zostanie zapomniana. Instytut Pamięci Narodowej rozpoczął badania archeologiczne w Mucznem w sierpniu 2022 roku. Wówczas, w wyniku przeprowadzonych prac, odnaleziono fundamenty budynku leśniczówki i ustalono topografię budynków gospodarczych, które znajdowały się w tym miejscu. Na początku czerwca 2024 roku Zespół Biuro Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej poformował, że przeprowadził czwarty etap prac poszukiwawczych w Mucznem, na terenie dawnej leśniczówki Brenzberg.
Fot. Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN
Celem tych ostatnich badań było odnalezienie szczątków ofiar ukraińskich nacjonalistów, które zginęły w wyniku brutalnych zbrodni latem i jesienią 1944 roku.
Dotychczas odnaleziono m.in. fundamenty budynku leśniczówki, w której mieszkali: gajowy Wołodymyr Konowałow – Ukrainiec z żoną Polką i synem. Rodzina została zamordowana przez UPA. Przeszukane zostały również pozostałości studni, do której według relacji wrzucono ciała ofiar. W trakcie tegorocznych prac przebadaliśmy fragment terenu leśnego, gdzie zlokalizowana była leśniczówka Franciszka Króla, który dał schronienie Polakom uciekającym przed ukraińskimi napastnikami. W sierpniu 1944 r. w tym miejscu zamordowano 74 Polaków. Podczas działań poszukiwawczych wykonaliśmy 53 wykopy sondażowych o łącznej powierzchni 2400 mkw. Na przebadanym terenie nie odnaleziono śladów mogił oraz szczątków ludzkich
– relacjonują przedstawiciele IPN.
Badania w Mucznem prowadzone są na szeroką skalę. Biorą w nich udział nie tylko historycy, ale także prasownicy lasów z Nadleśnictwa Stuposiany i saperzy z 16 Batalionu Saperów w Nisku.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.