Obecna Żernica Wyżna to resztki zabudowań PGRu, odnowiona cerkiew greckokatolicka, lądowisko i rozległa zielona przestrzeń. Niby nic, a jednak tu własnie poczujesz oddech historii.
Jak dotrzeć?
Położona z dala od głównej drogi nie jest obiektem częstych wizyt. Najłatwiej można dostać sie tu samochodem od trasy Hoczew-Baligród, skręcając w Zahoczewiu na Żernicę (zgodnie z drogowskazem), ale przecież nie o to chodzi...
Warto wybrać się spacerem, poza szlakiem, ścieżką na której nie spotkasz nikogo. Chyba że akurat trafisz na prace leśne, ale to tylko na króciutkim odcinku trasy. Ma to też swój smaczek.
Na ścieżkę wchodzimy tuż za miejscowością Wola Matiaszowa. Idąc od Woli w kierunku Bereżnicy Wyżnej po prawej stronie zobaczycie ścieżkę, przy której bardzo często leżą zwalone bale.
Idziemy tą ścieżką w górę.
Ze ścieżki rozciągają się piękne widoki / zdj. Joanna Zwolińśka
Docieramy do ambony na skraju lasu.
zdj. Joanna Zwolińska
Tu możemy natknąć się na prace leśne, ale szybko przechodzimy ten odcinek. Można tu też spotkać ślady leśnych mieszkańców...
Z lasu wychodzimy na łaki i podążamy w dół za ścieżką.
zdj. Joanna Zwolińska
Dochodzimy do kolorowych uli i szutrowej drogi Zahoczewie-Bereżnica Wyżna.
zdj. JOanna Zwolińska
Skręcamy w prawo i dalej prosto do samej Żernicy Wyżnej, po drodze również mijając składowiska drewna.
Wieś dawniej i teraz
Z oddali wita nas spośród drzew odnowiona i poświęcona ponownie w 2013 cerkiew murowana pw. św. Bazylego. Powstała w miejscu wzmiankowanej juz w 1512 r. cerkwi drewnianej, którą zastąpiła kamienna budowla z 1800 r. Cerkiew po wojnie uległa zniszczeniu. Została zaadaptowana na budynek gospodarczy tutejszego więziennego gospodarstwa rolnego a później PGRu - stała się składem nawozów mineralnych.
Fotografia z tablicy informacyjnej / zdj. Joanna Zwolińska
Zachowały się w niej resztki malowideł świętych Włodzimierza i Olgi, a także malowidło Chrystusa w Ogrodzie Oliwnym, które odnowił podkarpacki artysta Rafał Krużel.
Zdj. Joanna Zwolińska
W l. 2008-2013 została poddana renowacji dzięki funduszom prywatnego przedsiębiorcy. Z ikon zachowała się jedna, Chrystus Pantokrator, obecne ulokowana w Muzeum Historycznym w Sanoku. Nowy ikonostas wykonał ukraiński artysta i konserwator sztuki Wołodymyr Romaniw.
Zdj. JOanna Zwolińska
Cerkiew można odwiedzić - ilekroć tam bylam, drzwi stały otworem.
Przy cerkwi wśród drzew spotkac można pozostałości cmentarza. Teren uporządkowano, przy kościele postawiono ławkę, na której można przysiąć, odpocząć i przenieść się w czasie.
zdj. Joanna Zwolińska
Najstarsza wzmianka o Żernicy pochodzi z XV w. Jej historia podobna jest do tej wielu bieszczadzkich wsi. Po wojnie wysiedlona, jest teraz tylko wspomnieniem czasów świetności. Na terenie wsi znajduje się też szybowisko, do którego prowadzi droga w górę od cerkwi. Stamtąd rozciągają się piękne panoramy na okoliczne wzgórza.
Idąc kawałek dalej dotrzesz do również opuszczonej wsi Żernica Niżna ("Szernycza"), w której po dawnej świetności wsi zachowała się jedynie kaplica.
Powrót
Cóż. Najłatwiej będzie wrócić tą samą drogą, chyba, że znajdziecie kogoś, kto pod Was podjedzie samochodem. Trasa w jedną stronę to około 1,5 godz. wolnego spaceru, dlatego warto zabrać ze sobą coś na przekąskę i do picia, zwłaszcza idąc z dziećmi.
Zdjęcia udostępnili:
- Joanna Zwolińska
- Adrian Czarny