reklama

Był to najdłuższy strajk okupacyjny PRL-u. 41. lat temu podpisano porozumienie rzeszowsko-ustrzyckie

Opublikowano: Aktualizacja: 
Autor:

reklama
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

Bieszczadzkie dzieje
reklama

Mija 41 lat od podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich, które stały się symbolem walki rolników w okresie PRL o swoje prawa, których gwarancją miało być powstanie niezależnego od władz związku, analogicznego do robotniczej „Solidarności”. I choć porozumienia gwarancji rejestracji związku nie zawierały, były ważnym etapem w procesie powstawania „Solidarności” Rolników Indywidualnych.

Najdłuższy strajk okupacyjny PRL-u

Porozumienia rzeszowsko-ustrzyckie zakończyły najdłuższy strajk okupacyjny w PRL-u, jeden z największych strajków chłopskich w historii. Protest zaczął się pod koniec grudnia 1980 roku w Ustrzykach Dolnych. Początkowo dotyczył spraw lokalnych, szybko przekształcił się w protest na rzecz legalizacji rolniczych związków zawodowych. Na początku stycznia 1981 roku strajk ustrzycki poparli robotnicy okupujący budynek WRZZ w Rzeszowie. Tak narodził się półtoramiesięczny wspólny protest.

Odbywał się on w systemie rotacyjnym, jednorazowo brało w nim udział do 400 osób, łącznie uczestniczyło w nim kilka tysięcy osób. Do lokalnych działaczy wkrótce zaczęli dołączać przedstawiciele organizacji chłopskich z innych regionów Polski. Przełomem okazało się poparcie strajku przez Episkopat, a zwłaszcza diecezję przemyską z biskupem Ignacym Tokarczukiem, który nie tylko duchowo, ale też materialnie wspierał protestujących.

Rozmowy nie przynosiły żadnych rezultatów

Fot. Kamil Mielnikiewicz
Rozmowy między rządem, a protestującymi podjęte zostały 1 lutego 1981, jednak nie przynosiły rezultatów. Kolejna masowa demonstracja rolników odbyła się w Warszawie. 10 lutego Sąd Najwyższy postanowił o odmowie rejestracji „Solidarności Wiejskiej”, powołując się na brak regulacji prawnej. Decyzja ta skłoniła przywódców chłopskich do zintensyfikowania rozmów zjednoczeniowych – spotkanie wszystkich najważniejszych grup odbyło się 13 lutego w Bydgoszczy. 16 lutego powrócono do rozmów ze stroną rządową.

Nadszedł czas porozumienia

Dwa dni później ostatecznie wynegocjowano treść porozumienia w Rzeszowie, a protokół zawierający ustalenia podpisano po północy 19 lutego. Z kolei 20 lutego o godzinie 6:00 podpisano podobne porozumienie w Ustrzykach Dolnych. Wówczas lokalny komitet strajkowy reprezentował między innymi jego przewodniczący Michał Pałasz.

W porozumieniach rolnicy uzyskali gwarancje nienaruszalności własności i prawa do dziedziczenia. Ponadto równość traktowania rolników indywidualnych oraz rolnictwa spółdzielczego, zapewnienie zniesienia ograniczeń w obrocie gruntami rolnymi. Zawarto również szereg postanowień światopoglądowych, między innymi dotyczących swobody w budownictwie sakralnym i dostępu do praktyk religijnych, zadeklarowano też rozbudowę sieci szkół i przedszkoli na terenach wiejskich.

Zdjęcie główne: Kamil Mielnikiewicz (zdjęcie wykonane podczas obchodów porozumienia w Ustrzykach Dolnych w 2021 roku)

reklama
reklama
Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE

reklama
reklama