![Zasiedli na ławeczce w centrum Leska i bacznie obserwują codzienne życie miasta [ZDJĘCIA] - Zdjęcie główne](https://static.korso.pl/wbieszczady/articles/image/f4de5e2c-ec6c-4834-803f-0ead7bbac3fd)
Pod koniec września 2024 roku odbyła się uroczystość odsłonięcia pomnika-ławeczki, na której zasiadły postacie Wincentego Pola i Ksawerego Krasickiego. Wydarzenie to zgromadziło szerokie grono uczestników, w tym przedstawicieli lokalnej społeczności, rodzinę Wincentego Pola, a także reprezentantów Lasów Państwowych, myśliwych i przedsiębiorców, którzy wspólnie przyczynili się do powstania tego symbolu.
Od pomysłu do realizacji
Pomysł upamiętnienia tych dwóch ważnych postaci zrodził się pod koniec 2023 roku, kiedy to zawiązano Komitet Upamiętnienia Ksawerego Krasickiego i Wincentego Pola. Jak wyjaśnia Wiesław Kuzio, przewodniczący komitetu, a zarazem wicestarosta powiatu leskiego, cały proces wymagał ogromnego zaangażowania i współpracy różnych środowisk. Dzięki hojności Lasów Państwowych, bieszczadzkich nadleśnictw, myśliwych, kół łowieckich oraz lokalnych przedsiębiorców, zebrano potrzebne środki na realizację projektu. Ławeczka, wykonana przez Arkadiusza Kusza z Wrocławia, stanęła na Placu Pułaskiego w centrum Leska. Miejsce to wybrano starannie, mając na uwadze jego centralną rolę w życiu miasta. Odsłonięcie pomnika miało charakter uroczysty – sygnaliści z Zespołu Szkół Leśnych w Lesku wprowadzili uczestników w podniosły nastrój, a ksiądz dziekan Mieczysław Bąk dokonał poświęcenia. Wieczorny charakter wydarzenia sprzyjał refleksji, co wzmocniła recytacja wiersza przez Jakuba Barnasia oraz emocjonujący pokaz walki na szable zakończony salwą honorową z czarno-prochowych strzelb, pochodzących z czasów zaborów.
Ważny symbol lokalnej pamięci
Ławeczka, symbolicznie łącząca postacie Krasickiego i Pola, odzwierciedla ich silne związki z regionem. Franciszek Ksawery hrabia Krasicki z Siecina herbu Rogala, urodzony 10 lipca 1774 roku w Ksawerowie, to postać o niezwykle bogatym życiorysie, którego wpływ na historię i kulturę regionu Bieszczadów oraz Polski jest trudny do przecenienia. Jako syn Antoniego Krasickiego, członka Stanów Galicyjskich i kawalera Orderu św. Stanisława, od najmłodszych lat był związany z wartościami patriotycznymi, które towarzyszyły mu przez całe życie. W czasie swojego dorosłego życia wsławił się jako uczestnik najważniejszych polskich zrywów niepodległościowych oraz mecenas kultury i dziedzic majątku w Lesku.
Fot. Kamil Mielnikiewicz
Ksawery Krasicki rozpoczął swoją wojskową karierę w wojnie polsko-rosyjskiej w 1792 roku, walcząc pod Zieleńcami, Boruszkowcami, a za swoje zasługi w bitwie pod Dubienką otrzymał prestiżowy medal Virtuti Militari, najwyższe odznaczenie wojskowe Rzeczypospolitej. Był również jednym z oficerów dowodzących w insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku, co przyniosło mu złotą obrączkę „Ojczyzna Obrońcy Swemu”, nadawaną za wybitne zasługi dla kraju. Kolejnym ważnym momentem w jego życiu była wojna polsko-austriacka w 1809 roku, w której, jako major strzelców konnych, dowodził obroną zamku w Sanoku przed wojskami austriackimi. Krasicki wsławił się nie tylko odwagą, ale także strategicznym myśleniem, a jego dramatyczna ucieczka ze stromych zboczy w okolicach Sanu stała się legendą. Wdzięczność za ocalenie życia wyraził fundując kapliczkę św. Jana Nepomucena w Sanoku, która do dziś przypomina o tych wydarzeniach. Na setną rocznicę obrony zamku w Sanoku, w 1909 roku, Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka ufundowało tablicę upamiętniającą heroiczne czyny Krasickiego i jego towarzyszy, którą wmurowano w skałę przy Schodach Zamkowych.
Ksawery Krasicki nie tylko walczył z bronią w ręku, ale również działał na rzecz odbudowy i rozwoju życia kulturalnego w Galicji. Był członkiem Stanów Galicyjskich z grona magnatów, a jego zaangażowanie w życie społeczne znalazło wyraz między innymi poprzez aktywną pomoc finansową dla powstańców styczniowych oraz wsparcie dla Wincentego Pola, wybitnego poety i geografa, z którym łączyła go długoletnia przyjaźń. Krasicki zrealizował także projekt remontu zamku w Lesku, który stał się ważnym ośrodkiem życia kulturalnego. Dziedzictwo to kontynuował jego syn Edmund Krasicki, a wnukowie Michał, Ignacy i Stanisław także zapisali się w historii regionu.
Fot. Kamil Mielnikiewicz
Wincenty Pol, urodzony 20 kwietnia 1807 roku w Lublinie, to jedna z najważniejszych postaci polskiego romantyzmu, której życie i twórczość wywarły ogromny wpływ na rozwój literatury, geografii i krajoznawstwa w Polsce. Syn Franciszka Ksawerego Pola i Eleonory z domu Longchamps de Berie, swoje dzieciństwo i młodość spędził we Lwowie, gdzie rozpoczął naukę na uniwersytecie. Jako polski patriota, brał udział w powstaniu listopadowym, za co został odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari. W 1837 roku poślubił Kornelię z Olszewskich, z którą miał czwórkę dzieci: Wincentego juniora, Julię, Zofię i Marka Stanisława. Po klęsce powstania i przymusowej emigracji do Saksonii, Pol rozwijał swój talent literacki. Jego pierwszy tom poezji, „Pieśni Janusza”, wydany w Paryżu w 1835 roku, otworzył drogę do kolejnych dzieł, w tym „Pieśni o ziemi naszej” i „Mohort”, które zyskały szerokie uznanie. Jego twórczość była silnie związana z miłością do polskiej ziemi i natury, co wyraźnie widać w dziełach takich jak „Rok myśliwca” czy „Obrazy z życia i natury”. Pol, oprócz bycia wybitnym poetą, był także geografem i etnografem, który badał różnorodne regiony Polski – od Karpat Wschodnich po Pomorze Gdańskie. Jego prace naukowe, takie jak „Rzut oka na północne stoki Karpat” czy „Geografia Ziemi Świętej”, miały pionierski charakter.
Jako naukowiec zasłynął z założenia pierwszej w Polsce Katedry Geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1849 roku, gdzie kształcił kolejne pokolenia badaczy i podróżników. Jego wiedza, pasja i sposób przekazywania informacji sprawiły, że stał się cenionym wykładowcą. Na krótko przed śmiercią w 1872 roku został członkiem nowo powstałej Akademii Umiejętności, co było ukoronowaniem jego naukowej kariery. Wincenty Pol zmarł w Krakowie 2 grudnia 1872 roku, a jego ciało spoczęło w Krypcie Zasłużonych na Skałce – miejscu, które upamiętnia wybitnych Polaków zasłużonych dla kultury i nauki.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.