Anna Kamińska, znana z bestsellerowych biografii Simony Kossak i Wandy Rutkiewicz, tym razem przenosi swoją uwagę w Bieszczady, krainę, która od dekad fascynuje ludzi swoją dzikością, surowością i nieuchwytnym urokiem. Autorka, absolwentka polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego ma już ugruntowaną pozycję jednej z najbardziej wrażliwych i rzetelnych współczesnych reporterek. Jej twórczość cechuje umiejętność budowania pomostu między historią jednostki a pamięcią miejsca. W „Nie dopytuj się. Historie z Bieszczadów” kontynuuje tę drogę, przenosząc narrację z północnej Puszczy Białowieskiej w górskie pejzaże. Jak sama pisze, to swoista podróż „od leśnych szeptów Białowieży do górskiego echa Bieszczadów”.
Bieszczady jako pełnoprawny bohater
W tej książce Bieszczady nie są jedynie tłem dla ludzkich historii. Stają się ich integralną częścią – pełnoprawnym bohaterem. Anna Kamińska ukazuje je w całej złożoności: piękne i dzikie, ale też surowe, nieprzewidywalne, niosące w sobie pamięć o wysiedleniach, wojnie i ludzkim bólu. Autorka nie romantyzuje gór, nie czyni z nich turystycznej atrakcji, lecz opisuje je jako przestrzeń, w której człowiek styka się z samym sobą, ze swoim lękiem, tęsknotą i potrzebą wolności. To właśnie w tej scenerii rozgrywają się losy trzech niezwykłych kobiet: Zofii Komedowej, Marii Kownackiej i Joanny Hasiorowej. Ich historie, choć różne, łączy jedno – pragnienie życia w zgodzie z naturą, potrzeba ucieczki od zgiełku i dążenie do duchowej niezależności.
Kobiety, które wybrały Bieszczady
Anna Kamińska po raz pierwszy w swojej twórczości skupia się wyłącznie na kobietach związanych z Bieszczadami. Zofia Komedowa – żona wybitnego jazzmana Krzysztofa Komedy – odnajduje w górach przestrzeń ukojenia. Maria Kownacka, autorka „Plastusiowego pamiętnika”, szuka tu inspiracji i spokoju, daleko od miejskiego zgiełku. Joanna Hasiorowa, żona słynnego artysty Władysława Hasiora, pozostaje postacią niemal zupełnie nieznaną – to właśnie Anna Kamińska jako pierwsza wydobywa jej historię z zapomnienia.Autorka nie zatrzymuje się jednak tylko na biografiach. Z dużą wrażliwością wsłuchuje się w głosy tych, którzy w Bieszczadach szukali schronienia, przygody lub nowego początku. W jej narracji góry stają się zwierciadłem ludzkich losów, odbijają w sobie zarówno dramaty, jak i nadzieję, samotność i ukojenie.
Tytuł, który mówi więcej niż słowa
„Nie dopytuj się”. Już sam tytuł książki brzmi jak ostrzeżenie i zaproszenie jednocześnie. Wypowiedziany jak echo, niosący w sobie niepokój i ciszę, nawiązuje do tego, co w Bieszczadach niewypowiedziane. Anna Kamińska opowiada o miejscach i ludziach, którzy nie zawsze chcą mówić. O przeszłości, którą czasem lepiej przemilczeć, ale której obecność wciąż jest wyczuwalna.To opowieść o pamięci, o tym, co pozostało po dawnych mieszkańcach, o śladach kultur, które przenikały się na tym terenie. O wysiedleniach, o ludzkich losach, które wrosły w ziemię, lasy i kamienie. Ale też o tych, którzy przyszli później – artystach, samotnikach, ludziach, którzy w ciszy gór odnajdują własny głos.
Anna Kamińska jest autorką, która nie tylko opisuje, ale przede wszystkim słucha. Jej sposób prowadzenia narracji, wyważony, pozbawiony sensacji, a jednocześnie głęboko emocjonalny, sprawia, że czytelnik czuje bliskość bohaterów. Wcześniejsze książki Anny Kamińskiej zdobyły uznanie zarówno czytelników, jak i krytyków. Simona. Opowieść o niezwykłym życiu Simony Kossak (2015) przyniosła autorce nominację do Nagrody Literackiej im. Wiesława Kazaneckiego, a Białowieża szeptem. Historie z Puszczy Białowieskiej (2017) zdobyła tę nagrodę. Kolejne tytuły – Wanda (2017), Halina (2019), Kotański (2021) czy Marek Jackowski. Głośniej! (2023) – potwierdziły jej reporterską rzetelność i literacką wrażliwość. Książki Kamińskiej tłumaczone są na wiele języków, w tym angielski, hiszpański, litewski i macedoński. Na podstawie Simony powstał spektakl teatralny Simona K. wołająca na puszczy (2020) w reżyserii Anny Gryszkówny oraz film fabularny Simona Kossak (2024) w reżyserii Adriana Panka.
Bieszczady jako przestrzeń duchowa
W „Nie dopytuj się” autorka nie szuka sensacji. Nie stawia prostych tez. Zamiast tego buduje opowieść o relacji człowieka z miejscem, o duchowości, która przenika pejzaż. Bieszczady w jej ujęciu to nie tylko geografia, ale stan umysłu, symbol wolności, tajemnicy, czasem też ucieczki. Anna Kamińska ukazuje góry jako przestrzeń, w której można się zatrzymać, posłuchać ciszy i zrozumieć siebie. To książka o tym, że w świecie pełnym hałasu wciąż istnieją miejsca, gdzie człowiek może naprawdę słuchać – natury, innych ludzi, a także własnego wnętrza.
Komentarze (0)