zdj. jozefbabij
To niezwykłe zjawisko wydarzyło się w Wigilię rzymskokatolickiej Wielkanocy – 13 kwietnia 1907 roku.
Do osunięcia zbocza doszło po ulewnych deszczach. Powstałe osuwisko spowodowało zatamowanie odpływu potoku Olchowatego w kilku miejscach, tworząc naturalne zapory, a następnie napływu wody z Chryszczatej i Mikitowej.
Natura czy Czart?
Huk jaki towarzyszył osuwaniu się ziemi podobno był tak przerażający, że mieszkańcy oddalonego o 3 km Duszatyna zaczęli w panice opuszczać domy. Od tego czasu zaczęli oni wierzyć w magiczną siłę Zwiezła i wiązali z nim liczne legendy. Jedna z nich mówi, że Czart rozsierdzony budową kolejki w dolinie Osławy, ulepił z żywicy ogromną kulę, która nie doleciawszy daleko spadła na las robiąc na zboczu ogromną wyrwę, która wkrótce wypełniła się wodą.
Podczas osunięcia utworzyło się także kilka oczek. Z czasem jednak oczka te zanikły, podobnie jak trzecie z jeziorek. W latach 20. XX wieku powierzchnia zbiorników była dwukrotnie większa, ulegały jednak stopniowemu zamulaniu przez wpływające potoczki.
W obrębie języka osuwiskowego powstały trzy małe jeziorka:
- Jeziorko Górne położone na wysokości 701 m n.p.m., o powierzchni 1,44 ha,
- Jeziorko Dolne leżące na wysokości 683 m n.p.m., o powierzchni 0,45 ha
- i trzecie jeziorko, najmniejsze z nich i najniżej położone (na wysokości 614 m n.p.m.), obecnie już nie istnieje.
W wodzie do dzisiaj można zobaczyć korzenie i kikuty pni drzew zniszczonych przez osuwisko i zalanych przez wody potoku. Powyżej zbiorników można jeszcze dostrzec wyraźne, choć teraz zarośnięte lasem, ślady potężnej rynny osuwiskowej.
W 1957 r. cały teren uznano za obszar chroniony, tworząc rezerwat przyrody „Zwiezło” o powierzchni 2,2 ha.
Dotarcie do jeziorek nie jest trudne. Do Duszatyna można dojechać leśnymi drogami. Przy ujściu potoku Olchowatego jest parking, na którym należy zostawić samochód. Stamtąd do jeiorek prowadzi czerwony szlak – dojście do jeziorek trwa ok. 1,5 godz.
Po drodze do jeziorek, tuż przy trasie znajduje się kaskada na potoku Olchowatym.
Fot. Saga
