Trwające obecnie prace remontowo-konserwatorskie przy cerkwi św. Michała Archanioła w Bystrem w gminie Czarna, to kolejny etap długiej historii walki o zachowanie tego niezwykłego zabytku. Świątynia, wzniesiona w 1902 roku według projektu prawdopodobnie lwowskiego architekta Wasyla Nahirnego, przez lata pełniła funkcję cerkwi filialnej. Wraz z powojennymi zmianami granic i wysiedleniami ludności łemkowskiej została opuszczona i stopniowo popadała w ruinę. Dziś, dzięki zaangażowaniu Towarzystwa Opieki nad Zabytkami – Oddziału Bieszczadzkiego oraz wsparciu Gminy Czarna, cerkiew przechodzi gruntowną renowację.
Fot. Facebook/Gmina Czarna /bieszczadzka
Prace prowadzone w ramach uzyskanej dotacji obejmują kompleksową konserwację obiektu. Oprócz impregnacji drewnianych ścian zrębowych pod sobotami, przeprowadzana jest także rozbiórka starej, zniszczonej podłogi i legarów, a następnie wykonanie nowej posadzki oraz jej lakierowanie. W ramach remontu zabezpieczana jest również podmurówka i fundamenty, co ma kluczowe znaczenie dla stabilności całej konstrukcji. Dodatkowo cerkiew zyska nową instalację odgromową, a soboty zostaną pokryte gontem, co pozwoli na zachowanie jej oryginalnego charakteru.
Długie lata zaniedbań i pierwsze próby ratunku
Cerkiew św. Michała Archanioła w Bystrem od dekad była obiektem zainteresowania historyków sztuki i miłośników architektury drewnianej. Po jej opuszczeniu w 1951 roku, budynek przez pewien czas służył jako kościół rzymskokatolicki, jednak ostatecznie został porzucony. W latach 60. większość wyposażenia przewieziono do Muzeum-Zamku w Łańcucie, aby ochronić je przed kradzieżą i zniszczeniem. Pierwsze poważne działania konserwatorskie miały miejsce dopiero w latach 80. XX wieku, kiedy Towarzystwo Opieki nad Zabytkami podjęło starania o zabezpieczenie cerkwi przed dalszą degradacją.
Fot. Facebook/Gmina Czarna /bieszczadzka
Lata 90. przyniosły kolejne etapy renowacji. W 1993 roku dzięki funduszom Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków przeprowadzono remont dzwonnicy i zabezpieczono dach. W 1994 roku wymieniono pokrycie kopuły oraz przeprowadzono prace konserwatorskie przy drewnianych elementach budowli. Kolejne lata to starania o pozyskanie dodatkowych funduszy. Organizowano wówczas społeczne zbiórki, koncerty charytatywne oraz apelowano o wsparcie w ramach odpisów podatkowych.
Wyjątkowa perła Szlaku Architektury Drewnianej
Cerkiew w Bystrem to jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów sakralnych na Podkarpaciu. Wpisana w 1970 roku do rejestru zabytków, została również włączona do Szlaku Architektury Drewnianej, co podkreśla jej wyjątkowe walory historyczne i artystyczne. Budowla, wzniesiona na planie krzyża greckiego, wyróżnia się trzema ośmiobocznymi kopułami wspartymi na wysokich bębnach, co nadaje jej monumentalny, niemal bizantyjski charakter.Nieodłącznym elementem krajobrazu wokół cerkwi jest bojkowski cmentarz z XIX wieku, na którym do dziś zachowało się trzynaście nagrobków. Część z nich wykonano z piaskowca, inne zwieńczono żeliwnymi krzyżami, a ich zdobienia odzwierciedlają tradycję bizantyjsko-ruską.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.